گاستریت چیست ؟
بیماری گاستریت چیست ؟ به التهاب و آسیب مخاط داخلی معده گاستریت گفته میشود. گاستریت از لحاظ سیر زمانی به دو نوع حاد و مزمن تقسیم میشود و از لحاظ عوامل ایجاد کننده به چند نوع تقسیم میشود که مهمترین آنها عبارتند از :
گاستریت ناشی از میکروب هلیکو باکتر پیلوری : شایع ترین علت گاستریت، عفونت هلیکوباکتر پیلوری است. در عفونت حاد ابتدا ناحیه آنتروم معده درگیر میشود ولی در 80 درصد موارد عفونت مزمن، هر دو قسمت تنه و آنتروم معده درگیر می شود. با درمان ریشه کنی هلیکوباکتر پیلوری گاستریت برطرف میشود.
گاستریت ناشی از داروهای ضد التهاب غیر استروئیدی : مصرف داروهای ضد التهاب غیر استروئیدی بعد از هلیکوباکترپیلوری شایع ترین علت ایجاد گاستریت ، زخم و خونریزی معده میباشد. اگر بیماری تحت درمان با این داروهاست و دچار بیماری زخم یا گاستریت معده و یا دوازده شود توصیه میشود مصرف این داروها را متوقف و برای بهبود مخاط آسیب دیده یک مهار کننده ترشح اسید مانند امپرازول مصرف نماید و اگر به هر دلیلی مجبور به ادامه مصرف این داروها (مانند مصرف آسپرین در بیماران قلبی) باشد بایستی همزمان امپرازول یا داروی مشابه استفاده نماید.
گاستریت ناشی از واکنشهای خود ایمنی : گاستریت مزمن خود به انواع A و Bطبقه بندی می شود. گاستریت نوع B شایع تر بوده و مرتبط با باکتری هلیکوباکتر پیلوری است و بیشتر انتر و تنه معده را درگیر میکند ولی گاستریت مزمن نوعAیک اختلال اتوایمیون بوده و بیشتر تنه و فوندوس معده را درگیر میکند و در سالمندی شایع است . در این بیماری سلول های جداری و اصلی معده کاهش می یابد و شیره معده کمتر میشود. گاستریت آتروفیک بعلت کاهش اسید معده موجب کم خونی کمبود B12 میشود و همچنین خطر سرطان معده را نیز افزایش میدهد.
گاستریت ناشی از استفاده از الکل : مصرف زیاد الکل با افزایش اسید معده باعث گاستریت میشود.
گاستریت ناشی از ریفلاکس صفراوی : برگشت صفرای غلیظ از دوازده به معده موجب آسیب مخاطی، گاستریت و گاهی زخم معده میشود
گاستریت ناشی از استرس شدید : بیماران مبتلا استرس شدید و بستری در بخش مراقبت ویژه همچون سوختگی های وسیع ، شوک ، تهویهٔ مکانیکی و ضربه مغزی مستعد گاستریت و زخم معده می باشند لذا این بیماران برای پیشگیری از گاستریت و زخم معده تحت درمان دارویی قرار میگیرند.
گاستریت ائوزینوفیلیک : گاهی افزایش فعالیت سلولهای ائوزینوفیل جدار معده باعث گاستریت ( آنتروم معده) میشود. این بیماری با مطالعه بیوپسی معده و شمارش تعداد ائوزینوفیلها در غیاب سایر علل تشخیص داده میشود و پس از اثبات بیماری با مصرف کورتون بهبود می یابد.
گاستریت گرانولوماتوز: گاهی بندرت بیماریهای گرانولوماتوز مانند بیماری سل، کرون ، سارکوئیدوز، سیفیلیس موجب گاستریت گرانولوماتوز بویژه در آنتروم معده میشوند که با مطالعه بیوپسی معده تشخیص داده میشوند.
علایم بیماری گاستریت کدامند؟ شایع‌ترین علائم این بیماری عبارتست از درد شکم ، تهوع و استفراغ ، بی‌اشتهایی، سیاه شدن مدفوع در اثر خونریزی گوارشی و سوزش سر دل و ترش کردن
گاستریت چگونه تشخیص داده میشود ؟تشخیص این بیماری با استفاده از روش آندوسکوپی و مطالعه نمونه تهیه شده از مخاط معده داده میشود.
بیماری گاستریت چگونه درمان میشود ؟ درمان گاستریت شامل تغییر در نحوه زندگی، قطع عامل آزار دهنده معده و در نهایت مصرف دارو میباشد. برای کاهش اسید معده بهتر است یک داروی مهارکننده اسید معده مانند امپرازول تجویز گردد و در صورت مثبت بودن باکتری هلیکوباکتر پیلوری بایستی درمان ریشه کنی تجویز گردد و در صورت مصرف داروهای ضد التهاب غیر کورتونی ، سیگار و الکل باید همگی قطع شود. از لحاظ غذا بهتر است غذاهای آب پز جایگزین غذاهای سرخ کردنی شود و بهتر است از غذاهای داغ و پر ادویه، قهوه و غذاهای اسیدی پرهیز شود تا علائم زودتر برطرف شود.
توصیه غذایی برای جلوگیری از سوء هاضمه و ورم معده چیست ؟
حد تعادل در خوردن و آشامیدن را رعایت کنید.
از مصرف غذاهای ادویه دار، اسیدی، غذاهای سرخ کرده و یا پرچرب پرهیز کنید.
از مصرف نوشیدنی های الکلی بپرهیزید
حتی المقدور از مصرف داروهایی که معده شما را ناراحت می کند، خودداری کنید.
داروهای ضد التهابی غیر استروئیدی مانند آسپرین و ایبوبروفن و دیکلوفناک استفاده نکنید.
