شایعترین کمبودهای تغذیهای پس از جراحی معده
از جمله مواد مغذی که تحت تأثیر جراحی معده قرار میگیرند، میتوان به پروتئین، ویتامین B12، کلسیم و آهن اشاره کرد. به همین دلیل برای پیشگیری از کمبود این مواد مغذی و کاهش کیفیت زندگی ناشی از آن باید بطور منظم و با دقت وضعیت آنها مورد بررسی قرار گیرد. متخصصان تغذیه باید بر دریافت پروتئین بخصوص در بیماران سرطانی که نیازهایشان افزایش یافته است، تأکید کنند. فراهم سازی یک مکمل پروتئین یا انجام راهنمایی نسبی در زمینۀ غنیسازی رژیم غذایی با پروتئین باید تجویز شود و وضعیت تغذیهای بطور منظم پایش گردد. کمبود ویتامین B12 پس از جراحی معده و عمدتاً هنگامی که از روشهای محدود کننده استفاده میشود، رایج است. کمبود این مادۀ مغذی به دلیل نقص در جداسازی ویتامین B12 از پروتئینهای غذایی و نقص در جذب ویتامین B12 کریستاله به دلیل عدم وجود فاکتور داخلی (Intrinsic factor) است. اگرچه ذخایر این ویتامین در بدن در مقایسه با نیازهای بدن به آن قابل توجه است، اما کمبود این مادۀ مغذی حدود ۱ تا ۹ سال پس از جراحی معده در بیماران نسبتاً رایج میباشد. پایش پیوستۀ سطوح ویتامین B12در سالهای باقیماندۀ عمر بیمار حیاتی است و در صورت کمبود آن، تزریق وریدی ویتامین مورد نیاز خواهد بود.
علل کمبود آهن متعدد است. برای جذب، آهن رژیم غذایی (به شکل یون فریک) باید توسط اسید ترشح شده در معده به شکل فروس درآید. از آنجایی که تولید هیدروکلریک اسید (HCl) پس از فرآیندهای محدود کننده کاهش مییابد، آهن کمتری برای جذب در دسترس خواهد بود. علاوه بر این، در بایپس معده دیگر جذب آهن در دئودنوم و ابتدای ژژنوم که محلهای عمدۀ جذب آهن هستند، صورت نمیگیرد. توصیههای موجود برای مکملیاری با آهن در بیماران تحت جراحی معده، محدودۀ ۴۰ تا ۶۵ میلیگرم آهن را در روز پیشنهاد میکنند. بیمارانی که جراحی چاقی (Bariatric surgery) در آنها صورت میگیرد، مستعد اختلالات تودۀ استخوانی هستند. این امر به دلیل محدودیت دریافت کلسیم ناشی از سوءجذب کلسیم و ویتامین D رخ میدهد. کاهش ثانویۀ جذب کلسیم به دلیل حذف دئودنوم و قسمت ابتدایی ژژنوم که جذب کلسیم در آنها حداکثر است، اتفاق میافتد. ویتامین D ترجیحاً در ژژنوم و ایلئوم جذب میگردد. جذب ناقص چربی و ویتامینهای محلول در چربی (مثل ویتامین D) سوءجذب کلسیم را تشدید میکند. کمبود نسبی کلسیم سبب تحریک تولید هورمون پاراتیروئید (PTH) میشود. این هورمون تولید ۱ و ۲۵- دی هیدروکسی ویتامین D (کلسیتریول) را افزایش داده و سبب افزایش آزادسازی کلسیم از استخوان میگردد. نتیجۀ این فرآیند خطر درازمدت پوکی استخوان خواهد بود. بیماران باید به دریافت ۱۲۰۰ تا ۱۵۰۰ میلیگرم کلسیم در روز و ۱۰ میکروگرم ویتامین D در روز توصیه شوند.