سرطان معده
از آنجا که علائم این بیماری به کندی ظاهر شده ولی تومور به سرعت رشد می نماید ، معمولاً سرطان معده زمانی تشخیص داده می شود که برای درمان دیر شده است . در برخی موارد فقدان اسید و پپسین معدی ( آچیلی معده ) ممکن است چندین سال قبل از شروع سرطان معده وجود داشته باشند. به نظر می رسد مصرف میوه جات ، سبزی جات و سلنیوم نقش متوسطی در پیشگیری از سرطان های GI درمواردی که مصرف الکل و اضافه وزن باعث افزایش خطر می شوند . عواملی که ظاهراً خطر سرطان معده را افزایش می دهند عبارتند از :آلودگی مزمن با هلیکوباکترپیلوری ، سیگار کشیدن ، موادغذایی شور یا ترشی ها یا کمبود میکرونوترینت ها .
سرطان های بدخیم معده ممکن است منجر به سوءتغذیه در اثر خونریزی زیاد و دفع زیاد پروتئین گردند و یا در اثر انسداد منجر به تداخل فیزیکی با دریافت غذا گردند. بیشتر سرطان های معده بوسیله عمل جراحی درمان می شوند، لذا ملاحظات تغذیه ای در سرطان معده مشابه باملاحظات تغذیه ای جراحی کلی یا جزئی معده می باشد.
تغذیه درمانی برای سرطان معده :
رژیم غذایی سرطان معده تابع محل ، طبیعت اختلال عملکردی و مرحله بیماری است . گاستروکتومی یکی از معالجات ممکن است و احتمال دارد بعضی از بیماران پس از عمل جراحی مشکلات تغذیه ای را تجربه نمایند. برای بیمارانی که بیماریشان پیشرفت نموده و جراحی برای آنها امکان پذیر نمی باشد، باید رژیم غذایی تطبیق داده شده بامیزان تحمل ، آسایش و ترجیح بیمار تنظیم گردد. آنورکسی ( بی اشتهایی ) تقریباً از مراحل اول بیماری وجود دارد. در مراحل پایانی ، احتمال دارد بیمار صرفاً رژیم مایع را تحمل کند. در صورتی که بیمار قادر به دریافت غذا از طریق دهان نباشد ، باید استفاده از تغذیه لوله ای از معده و یا روده مورد توجه واقع گردد و در صورت عدم امکان استفاده از تغذیه انترال تغذیه وریدی توصیه می شود. حمایت های تغذیه ای باید در سرخط اهداف درمانی بیمار قرار گیرد. ممکن است تغذیه وریدی ضروری باشد.
جراحی معده :
با توجه به اثر بخشی دارو درمانی در زخم های پپتیک ، جراحی معده کمتر شده است . اما در زخم هایی که به درمان پاسخ نداده و یا بدخیمی وجود داشته باشد ، احتمال داردجراحی کلی یا جزئی ضروری باشد. امروزه استفاده از جراحی معده برای کاهش وزن نیز معمول شده است.
درمان تغذیه ای پس از جراحی معده :
پس از اکثر جراحی های معده دریافت دهانی موادغذایی و مایعات به محض بازگشت عملکرد دستگاه گوارش باید آغاز گردد. تغذیه بامصرف مقادیر اندک و مداوم مقادیری یخ و یا آب آغاز می گردد و با مایعات و موادغذایی جامد سهل الهضم ادامه یافته تا بیمار بتواند رژیم معمول را تحمل نماید . اگر جراحی معده نیازمند مدت زمان طولانی تری برای التیام باشد، می توان بیمار را توسط لوله تغذیه نمود که اغلب به شکل ژژنوستومی می باشد. آگاهی از نوع عمل جراحی انجام شده و آناتومی ایجاد شده در بیمار عامل مهم و اساسی در مراقبت های تغذیه ای می باشد. عوارض بعد از عمل جراحی متغیر بوده و شامل انسداد ، سندرم دامپینگ ، ناراحتی های شکمی ، اسهال و کاهش وزن ، بنابر میزان و طبیعت بیماری و پروسه جراحی اعمال شده می باشد. بیمار ممکن است به سختی وزن مطلوب پیش بینی شده را کسب نماید. این امر به علت سیری زودرس ، علائم سندرم دامپینگ و سوءجذب مواد مغذی ایجاد می گردد. بیمارانی که جراحی نوع Roux-en-Y را تجربه کرده اند دچار اختلال در هضم و جذب خواهند شد . این امر بدلیل عدم هماهنگی بین ورود غذا به روده ، آزادسازی اسیدهای صفراوی و آنزیم های پانکراسی حادث می گردد. بیمارانی که قبل از جراحی عدم تحمل لاکتوز داشته اند علائمی از این بیماری را نشان می دهند چراکه مواد با سرعت بیشتر از قبل از جراحی رو به سمت پایین و روده حرکت کرده و سرعت عبور مواد در قسمت ابتدایی روده افزایش می یابد. در طول زمان آنمی ، استئوپروز و کمبود مواد معدنی و ویتامین های ویژه ای در نتیجه سوء هضم و سوءجذب بوجود می آید . کمبود ٱهن در نتیجه از دست دهی ترشح اسید معده ایجاد می شود. اسید معده در حالت نرمال منجر به آنمی فقر ٱهن گردد. ٱنمی پرنشیوز ( مگالوبلاستیک ) در نتیجه اختلال در جذب B12 به علت کمبود ترشح موکوس و فاکتور داخلی ایجاد می شود . رشد بیش از حد باکتری ها در سمت پروگزیمال روده کوچک یا در Afferent loop منجر به تخلیه B12 می گردد، چراکه باکتری ها با میزبان در استفاده از این ویتامین رقابت می نمایند، بنابراین بدنبال گاسترکتومی بیمار باید به صورت پروفیلاکتیک مکمل B12 به صورت تزریقی دریافت نماید و یا از مکمل های خوراکی آن استفاده نماید.
